Bị bóng đè là trạng thái đang mơ thấy ác mộng, bỗng nhiên giật mình tỉnh giấc và sau khi tỉnh có thể nhớ rõ nội dung của giấc mơ này. Đó có thể là giấc mơ bị ma quỷ bao vây, bị thú dữ đuổi bắt, bạn thân hay người thân gặp tai nạn... Khi đó, người nằm mơ kêu gào, nhưng cũng không thành tiếng; muốn chạy nhưng 2 chân lại cứ đứng yên, cảm thấy mình rơi vào bước đường cùng và mệt mỏi thở không ra hơi. Người bị bóng đè muốn tỉnh giấc nhưng không thể, cảm thấy thân người và tứ chi rất khó cử động, giống như bị đè nặng bởi một vật gì đó. Sau 1 hồi giãy giụa, người nằm mơ cố gắng lắm mới hoàn toàn tỉnh giấc.
Bóng đè thường xuất hiện ở giai đoạn ngủ mơ và xảy ra nhiều vào khoảng thời gian sau nửa đêm. Trẻ em bị bóng đè thường khóc to sau khi tỉnh, tâm trạng hoảng sợ, người lớn nên vỗ về để giúp trẻ có được cảm giác bình yên trở lại và tiếp tục giấc ngủ. Trẻ từ 3-7 tuổi thường hay bị bóng đè. Ở người lớn, bóng đè thường tiếp tục ảnh hưởng đến giấc ngủ, thậm chí kéo dài sang tận ngày hôm sau.
Để trị liệu, chúng ta có thể lựa chọn phương pháp tường thuật giấc mơ, nhằm giúp bản thân trở nên bình tĩnh khi nằm mơ. Nghiên cứu cho thấy, ý chí con người có thể chi phối hoặc làm thay đổi giấc mơ. Thế nên vào ban ngày, hãy cố kể lại cơn ác mộng đó nhiều lần, nếu có thể hãy viết ra giấy. Nếu lặp đi lặp lại việc đó, thì những cảnh tượng trong mơ sẽ không còn là nỗi ám ảnh. Căng thẳng hay khủng hoảng và hiện tượng bóng đè cũng tự nhiên biến mất.
Có 1 dạng ác mộng khiến người nằm mơ không thể tỉnh giấc. Nó xuất hiện nhiều trong khoảng nửa giờ hay 2 giờ đồng hồ sau khi ngủ, thuộc giai đoạn 3-4 của giấc mơ thật. Cơn ác mộng xuất hiện đột ngột, người nằm mơ mở trừng 2 mắt, vẻ mặt dữ tợn, ý thức mơ hồ, đôi khi hét to như loài thú hoang, kêu rên cứu mạng hay la chửi mắng nhiếc, co người lại và ngồi dậy, rồi lại bật đứng lên. Họ thực hiện 1 vài động tác vô thức, nhịp tim đập mạnh, hơi thở gấp gáp, mở to 2 mắt, toàn thân toát mồ hôi, mặt mày trắng bệch. Cứ thế hiện tượng này kéo dài trong vài phút, rất khó thức tỉnh, sau đó người nằm mơ lại nhẹ nhàng ngủ thiếp đi, hoàn toàn không nhớ những gì đã xảy ra.
Ngoài yếu tố di truyền và sinh lý thì trạng thái tâm lý cũng ảnh hưởng không nhỏ đến dạng ác mộng này. Ở người trưởng thành, nó thường phát sinh từ các kích thích mạnh về tinh thần. Tỷ lệ xảy ra ở trẻ em là 1,5-2,9%, thường xuất hiện ở trẻ 3-5 tuổi. Theo đà gia tăng tuổi tác, chứng bóng đè này sẽ tự khỏi dần mà không cần điều trị. Các bậc cha mẹ hay lo lắng khi phát hiện con trẻ mắc phải hiện tượng trên. Họ vừa phát mông vừa cố gọi to nhằm đánh thức chúng. Tuy nhiên, phản ứng như thế chỉ khiến tình trạng này thêm nặng, tốt nhất là hãy bình tĩnh xử lý và giúp trẻ nhẹ nhàng trở lại giấc ngủ sâu.